​Bakterie są organizmami, które często kojarzymy negatywnie – ze źródłem chorób. Tymczasem bez bakterii, które kolonizują nasz organizm, jego prawidłowe funkcjonowanie byłoby niemożliwe. Szczególnie ważne są te, które zasiedlają nasze jelita. Dlaczego bakterie w przewodzie pokarmowym są tak istotne?
Malo kto wie, że liczba bakterii w naszych organizmach jest ogromna. Dość powiedzieć, że jest ich więcej niż naszych własnych komórek… Prawidłowe funkcjonowanie organizmu byłoby bez nich niemożliwe. To dlatego noworodki są tak delikatne – ich organizm kolonizowany jest przez pierwsze bakterie pochodzące od matki dopiero w momencie porodu, pierwszego kontaktu skóra do skóry i karmienia piersią, jednak początkowo mikroflora jest bardzo skąpa. 

Czym są zdrowe bakterie przewodu pokarmowego? 

Układ pokarmowy jest skupiskiem ogromnej liczby bakterii. W jelicie grubym zidentyfikowano ponad cztery tysiące różnych gatunków tych organizmów, a to przecież zaledwie fragment układu pokarmowego. Są to bakterie kwasu mlekowego, ale nie tylko. Jaka jest ich rola? Bakterie w jelitach pełnią bardzo różne funkcje. Rzecz jasna biorą one udział w procesach trawienia, to znaczy w rozkładzie treści pokarmowej na składniki odżywcze i w jej przyswajaniu, a także w usuwaniu niepożądanych pozostałości procesów metabolicznych. Jednak to nie wszystko. Bakterie układu pokarmowego biorą udział w wytwarzaniu różnych neuroprzekaźników, w tym serotoniny, której niedobory uważane są za jedną z ważniejszych przyczyn depresji. Zdrowe bakterie w jelitach są też kluczowym elementem układu immunologicznego. Od poziomu rozwoju mikroflory bakteryjnej w dużej mierze zależy więc poziom naszej odporności.

Dlaczego potrzebujemy zdrowych bakterii w jelitach? 

Bakterie w jelitach, jak już wspomnieliśmy, pełnią szereg ważnych funkcji. Osłabiona flora bakteryjna może mieć związek na przykład ze stanami depresyjnymi. Przede wszystkim jednak zdrowe bakterie w jelitach są fundamentem naszego układu immunologicznego. Dlaczego tak jest? Jelita są miejscem w naszym organizmie, które styka się z treścią pokarmową, a więc tym, co wprowadzamy do naszego ciała z zewnątrz. W treści tej znajdują się zarówno składniki korzystne dla naszego zdrowia, jak i te o działaniu negatywnym, na przykład toksyny. Dobrze pracujące jelita neutralizują patogeny. A jest to możliwe właśnie dzięki dobrze rozwiniętej mikroflorze bakteryjnej organizmu. To właśnie dlatego po kuracji antybiotykami, która niszczy nie tylko bakterie wywołujące chorobę, ale też te korzystne dla naszego zdrowia, jesteśmy osłabieni i łatwo łapiemy kolejne infekcje – konieczne jest więc stosowanie osłonowo probiotyków, by odbudować mikroflorę bakteryjną. Z tego samego względu dzieci mają znacznie niższą odporność niż dorośli – ich mikroflora bakteryjna potrzebuje kilkunastu lat, by w pełni dojrzeć.

Które bakterie w jelitach są dla nas złe?

Nie wszystkie bakterii spośród ogromnej liczby zasiedlającej nasz układ pokarmowy są dla nas korzystne. W jelitach człowieka znajdują się też bakterie, które potencjalnie mogą stanowić źródło choroby. Jeśli jednak wszystko działa prawidłowo, utrzymywany jest stan równowagi i nic złego się nie dzieje. Jeśli jednak pojawiają się problemy z trawieniem, a także inne dolegliwości, może się okazać, że uaktywniły się bakterie działające niekorzystnie. Jedna z nich jest Helicobacter pylori - bakteria, która wywołuje stan zapalny żołądka i powoduje wiele groźnych powikłań, choć początkowo objawy zakażenia przypominają zwykłe trudności trawienne.